środa, 30 grudnia 2020

Holenderska tradycja sylwestrowa: Oliebollen


Kiedy dni są krótkie i zimne, a noce długie i ciemne w Holandii nastrój poprawiają oliebollen! Jedzone od wieków jako noworoczny przysmak są typowo holenderską tradycją. Średnia na osobę to aż 8 oliebollen zjadanych w sylwestrową noc. A jeden oliebol to aż 320 kalorii. 

Oliebol to rodzaj pączków. Rzadkie ciasto z mąki, drożdży, mleka, cukru, soli z dodatkiem jabłek lub rodzynek smażone jest na głębokim tłuszczu a potem obficie posypane cukrem pudrem. W grudniu oliebollen są w ofercie wszystkich piekarni. Smakołyk sprzedawany jest też w objazdowych kramach, gdzie smażony jest na miejscu roznosząc zapach po całej okolicy. Najwięcej oliebollen je się na przełomie roku, ale sprzedawane są także podczas jarmarków i kermisów. 


Najwcześniejsze ślady oliebollen  można znaleźć u Batawów i Fryzów, na początku naszej ery! Pod koniec grudnia w darze bogom ofiarowano jedzenie - smażone w mącznym cieście potrawy posypywane na koniec białą mąką. Ofiara dla bogini Perchta miała uchronić przed śmiercią, jaką Pechta zadawała mieczem. 

W średniowieczu "oliekoeken" były coraz bardziej popularne, jedzone po okresie postu adwentowego smakowały jeszcze lepiej. Do ich zrobienia nie potrzeba było świeżych składników, o które trudno zimą. Były bogate w tłuszcz i kalorie a więc dobrze chroniły przez zimowym chłodem. Nie były to jeszcze oliebollen (w dosłowym tłumaczeniu olejowe kulki) ale "oliekoeken" czyli płaskie ciastka. 
W późnym średniowieczu narodziła się tradycja obdarowywania ciastkiem ubogich, którzy życzą Ci szczęśliwego Nowego Roku. Szybko zaczęto życzyć szczęścia wszystkim napotkanym licząc na podarunek! 
Podobne ciastka smażono w tamtym czasie w Portugalii, być może przepis zastał przywieziony przez portugalskich Żydów, którzy uciekli do Holandii podczas hiszpańskiej inkwizycji. 

Pierwszy znany przepis pochodzi z XVII wieku. Został umieszczony w książce kucharskiej "De Versandige Kok" w 1667 roku. Ciasto zawierało wówczas dużo więcej rodzynek niż obecnie, a także inne dodatki - cynamon, imbir, goździki, migdały. Smażone było na mniejszej ilości tłuszczy, był to więc ciągle płaski placek (oliekoek).

Narodziny okrągłego oliebola czyli takiego jakiego znamy dzisiaj nastąpiły pod koniec XVII wieku. Lepsza sytuacja materialna (Złoty Wiek Holandii),  dostępność oliwy sprawiły, że ciasto smażono na większej ilości tłuszczu dzięki czemu kształt był bardziej okrągły. Przepisy z XVIII wieku zalecają już smażenie na podwójnej ilości tłuszczu. W ślad za zmianą kształtu smakołyku, przyszła zmiana nazwy. Słownik Van Dale po raz pierwszy odnotował słowo „oliebol” dopiero w 1868 roku. Oliekoek zniknęło wkrótce z języka.

W roku 1652 roku, holenderski malarz Albert Cuyp namalował obraz "Meid met oliebollen" (Kobieta z oliebollen),  który znajduje się obecnie w Muzeum w Dordrechcie. 

Od wieku XIX oliebollen stały się przysmakiem sylwestrowo-noworocznym. Dla wielu pokoleń Holendrów to smak i zapach dzieciństwa, nieodłączny element sylwestrowej zabawy ale też wspomnienie babć, które smażyły oliebollen w domu w ilościach niemal hurtowych. 

W latach 1993-2017 gazeta De Algemeen Dagblad organizowała coroczny konkurs na najlepsze oliebollen w kraju. Po zamieszaniu spowodowanym nieobiektywnością testów zaniechano konkursu jako oficjalny powód podając, że o "gustach się nie dyskutuje". Rankingi najlepszych oliebollen nadal są jednak prowadzone przez lokalne gazety. 

Oliebolen można usmażyć samemu w domu, czy to z gotowej mieszanki dostępnej w tym okresie w każdym sklepie, czy też z pojedynczych składników. Można kupić gotowe na licznych straganach, piekarniach czy w marketach (kupując 10 zazwyczaj jeden gratis). Występują w różnych wariantach, choć te najbardziej popularne i tradycyjne to "oliebollen met OF zonder  kreneten" czyli z rodzynkami lub bez. To doskonała przekąska "uliczna" w zimowe dni, choć obfitość cukru pudru to gwarancja umorusanej buzi i szalika :-)

Szampańskiej zabawy sylwestrowej i smacznych oliebollen!





Tekst: Agnieszka Lonska
Źródła: https://isgeschiedenis.nl/nieuws/de-nederlandse-traditie-van-de-oliebol


wtorek, 29 grudnia 2020

Polonijne kolędowanie - Dzieci Dzieciom

Vanessa Batorska, uczennica Polskiej Szkoły Osstoja z Oss (Holandia) uczestniczyła w międzynarodowym projekcie „Polonijne Kolędowanie – Dzieci Dzieciom”.
Dzięki zdalnej pracy młodych polonusów oraz muzyków powstał wideoklip, w którym śpiewa 44 polonijnych dzieci z 26 państw. Jego celem jest wsparcie psychologiczne, emocjonalne i materialne polskich dzieci z Domów Dziecka, a także łączenie serc polonijnych dzieci na całym świecie. Teledysk zrealizowany został przez Fundację Green Team.
Zapraszamy do obejrzenia i wysłuchania oraz wsparcia akcji! Informacje na stronie Fundacji i w informacjach pod filmem.
Vanessa, jesteśmy z Ciebie dumni! Brawo!



Wesołych Świąt!

 


Świąteczne życzenia od Polskiej Szkoły w Oss! 

Kolęda "Przybieżeli do Betlejem" w wykonaniu uczennic i uczniów Polskiej Szkoły, przedszkola i Klubu Malucha w Oss. 

Realizacja filmu: Agnieszka Lonska

Współpraca z poznańskim przedszkolem

W tym roku szkolnym współpracujemy z poznańskim przedszkolem "Baśniowy Dom". 

W czasie świątecznego spotkania każda z grup zrobiła fragment łańcucha, który później połączyliśmy w całość. Nasz łańcuch miał około 22 metry! Zgłosiliśmy go do konkursu organizowanego przez przedszkole - a w podziękowaniu otrzymaliśmy piękny dyplom. Dziękujemy za zaproszenie do zabawy!

Z kolei przedszkolaki z Poznania uczestniczyły w konkursie "Moja polska Gwiazdka" organizowanym przez naszą szkołę. Dzieci z grup Smerfy i Biedronki wysłały nam pracę plastyczną i zdjęcia jej autorów. Dziękujemy!







Osstoja w świątcznym nastroju


Ostatnie w tym roku szkolnym spotkanie w świątecznym klimacie pełne było upominków, smakołyków, wspólnego śpiewania, dekoracji, ozdób świątecznych i rozmów.


Dziękujemy rodzicom za pomoc, nauczycielom za kreatywne i pełne atrakcji zajęcia, dzieciom za uśmiechy!

Każda grupa świętowała w tym roku indywidualnie, ze względu na pandemię nie mogliśmy spotkać się wszyscy w jednej sali. Były świąteczne smakołyki przygotowane przez rodziców i szkołę. W każdej z grup uczyliśmy się kolędy "Przybieżeli do Betlejem", którą uczniowie zaśpiewali przed szkolną kamerą. 

Wszystkie dzieci zostały też obdarowane aż 3 prezentami! 

Od szkoły każde dziecko dostało książkę. 


W ramach świątecznej loterii prezentów dzieci przygotowały też upominki dla siebie nawzajem. 


Trzeci upominek przekazała naszym uczniom Ambasada RP z Hagi. 

 
Dzieci z Klubu Malucha wraz z rodzicami kolędowały, dekorowały papierowe choinki. Ogromną atrakcją była wymiana prezentów! Maluchy przygotowały także fragment papierowego łańcucha.


Grupa 1/2 przygotowała piękne drewniane choinki. Było też mnóstwo świątecznych zabaw. Nasze przedszkolaki pięknie poradziły sobie ze śpiewaniem kolędy! 


Grupa 3/4 zrobiła łańcuch choinkowy z papieru, świąteczne bombki, były też rozmowy o świętach i świątecznych prezentach. 




Grupa 4/5 przygotowała świąteczne dekoracje na papierową choinkę oraz uczyła się i bawiła w świątecznym klimacie. Przy świątecznym stole pełnym smakołyków dzieci rozmawiały o świątecznych tradycjach.


Grupa 5/6 przygotowała m.in. piękne świąteczne lampiony ze słoików. Dzieci wspaniale zaśpiewały kolędę i radośnie świętowały przy stole pełnym smakołyków przygotowanych w domach! Julia zagrała kolędę na skrzypcach. 



Grupa 7/8 oraz 8 plus miały wspólne zajęcia. Dzieci przygotowały fragment szkolnego łańcucha dobrych życzeń wpisując swoje życzenia dla świata na każdym z kawałków łańcucha. Wspólne kolędowanie uatrakcyjnił Janek akompaniując na gitarze. 




Więcej zdjęć w naszych albumach na facebooku:





Wyniki konkursu "Moja Polska Gwiazdka" 2020

 


Galeria wszystkich nadesłanych na konkurs prac TUTAJ


poniedziałek, 23 listopada 2020

Sinterklaas vel Mikołaj - historia prawdziwa

Sinterklaas to jedno z ważniejszych wydarzeń w wielu domach w Holandii. Tradycja sięga przynajmniej XV wieku, kiedy biedni wystawiali buty, w które bogaci wrzucali datki. Teraz również nieodłącznymi elementemi tego święta są buty, do których otrzymuje się prezenty, zabawki, słodycze, speculaas, marcepanowe słodkości, ciasteczka korzenne: pepernoten i kruidnoten. 

Na obrazie Jana Steena z 1665 roku, który znajduje się w Rijksmuseum, oglądamy holenderską rodzinę w wieczór Sinterklaasa - są słodycze, instrumenty muzyczne do wspólnego śpiewania, grzeczne dzieci otrzymują prezenty, niegrzeczne rózgę. Rodzina zgromadzona jest przy kominku, bo właśnie przez kominek prezenty zostają dostarczone. 

Legenda o Mikołaju zyskała ogromną popularność w średniowieczu. Mikołaj pochodził z, Antaya prowincji leżącej na terenie obecnej Turcji (kiedyś Bizancjum). Źródła podają, że żył on na przełomie III i IV wieku. 
Był bogatym jedynakiem, mógł więc pozwolić sobie na luksusowe życie. Wolał jednak wykorzystać swoją dobrą sytuację finansową pomagając biednym i potrzebującym. Był osobą wyjątkowo pobożną i wrażliwą na cierpienie innych ludzi. Po śmierci rodziców odziedziczył ogromny majątek, który bez namysłu postanowił rozdać potrzebującym. Jego troskliwość i dobre serce sprawiły, że został biskupem Miry (dzisiaj Demre). Zmarł 6 grudnia. 

Wokół życia historycznej postaci narodziło się wiele legend - o tym jak uratował trzech żeglarzy od śmierci na morzu w czasie sztormu, o pomocy młodzieży i dzieciom, o dokonywanych przez niego cudach.  Jedna z legend głosi, że pewien człowiek, który popadł w nędzę, postanowił sprzedać swoje trzy córki do domu publicznego bo nie mógł zapewnić im posagu umożliwiającego wyjście za mąż. Gdy biskup Mikołaj dowiedział się o tym, nocą wrzucił przez komin trzy sakiewki z pieniędzmi. Wpadły one do pończoch i trzewiczków, które owe córki umieściły przy kominku dla wysuszenia. 

W całym chrześcijańskim świecie kult świętego Mikołaja zaczął szybko się rozpowszechniać. Świadczy o tym przede wszystkim liczba kościołów, które nazywane były jego imieniem.  
Mikołaj był cenionym i popularnym świętym. Stał się patronem i opiekunem między innymi dzieci, panien na wydaniu, żeglarzy, rybaków, piekarzy. Jest też patronem kilku miast portowych w tym Amsterdamu. 

Właśnie z Amsterdamu, Sinterklaas został przywieziony przez Holendrów do Stanów Zjednoczonych. Popularyzację wizerunku świętego Mikołaja zawdzięczamy więc Holendrom. 

Amerykanie opierali się na opowieściach przywiezionych z Holandii, jednak zmienili tak wiele w historii, że w zasadzie stworzyli nową postać. Ogromną rolę odegrała prasa w której pojawiły się rysunki, wiersze, opowieści o Mikołaju. To właśnie wtedy Mikołaj zmienił miejsce zamieszkania (z ciepłych krajów na bardziej pasujący do zimowego pejzażu biegun północny). Prezenty zaczęto wręczać nie 5-6 grudnia, ale w Boże Narodzenie.  

Dzięki reklamie Coca-Coli z 1930 roku - na potrzeby której został ubrany w czerwony kubrak z pomponami zyskał też zupełnie nowy wizerunek. Takiego Santa Clausa znamy dzisiaj! 

Tymczasem Holendrzy zostali wierni swojej tradycji. Dla Holendrów amerykański Santa Claus to Kerstman, zupełnie inna postać niż Sinterklaas. Kerstman przynosi upominki pod choinkę, w święta, pochodzi z bieguna, ma renifery, elfy do pomocy. Sinterklaas mieszka w Hiszpanii,  rozdaje podarunki w wieczór 5 grudnia. Ponoć obaj panowie nie bardzo się lubią ;-) 

W Holandii od XVI wieku świętego Mikołaja wyobrażano sobie przypływającego statkiem zza oceanu, z ciepłych krajów i jeżdżącego na białym koniu. W 1850 roku Kan Schenkman napisał książkę "Sint Nicolaas en zijn knecht", która stała się bazą do współczesnej formuły obchodzenia tego święta. Kontrowersje w ostatnich latach budzi wizerunek pomocników Mikołaj - Czarnych Piotrusiów (Zwarte Piet). Nie do końca jest jasne ich pochodzenie, w różnych wersjach są to pomocnicy lub niewolnicy, wybrudzeni sadzą w kominku lub czarnoskórzy. 

Przez lata wiele się zmieniło - ale nadal Sinterklaas nosi biskupi strój i rozdaje podarunki. Dzięki telewizji opowieść o Sinterklaasie jest spójna, namacalna, prawdziwa - co roku przyjeżdża ten sam Sinterklaas, występuje w telewizji, jeździ po kraju, odbywają się spotkania i parady. Wszyscy grają w jednej drużynie - rodzice, starsze rodzeństwo, nauczyciele opowiadają tą samą historię dzieciom. Nawet premier w niedawnej konferencji prasowej opowiadał o Sinterklaasie jak o prawdziwej postaci. 

Wieczór prezentów - pakjesavond - to jeden z ważniejszych dni w Holandii, spędzany w gronie rodziny, przyjaciół, z wieloma tradycjami i symbolami. Kiedy Sinterklaas wraca do swojego domu w Hiszpanii 6 grudnia, następuje zmiana dekoracji na świąteczne, z wizerunkiem Kerstmana i choinką. 

Więcej o tradycji Sinterklaasa pisaliśmy także w poprzednich latach: 

Tekst: Agnieszka Lonska
Zdjęcia: Wikipedia

wtorek, 10 listopada 2020

Konkurs plastyczny "Moja Polska Gwiazdka"

Polska Szkoła w Oss zaprasza wszystkie polonijne dzieci z Holandii i ich rodziców do udziału w konkursie "Moja Polska Gwiazdka".


Kategorie konkursu:
dzieci (w kilku grupach wiekowych) 
dorośli
praca rodzinna.


W kategorii dzieci - prace przygotowują dzieci samodzielnie!
W kategorii dorośli- prace przygotowują samodzielnie dorośli (w tej kategorii konkursu mogą uczestniczyć tylko rodzice uczestników)
W kategorii rodzina - prace przygotowują wspólnie dzieci i rodzice.


Rozstrzygnięcie konkursu nastąpi w 12 grudnia 2020.


Prace plastyczne można przesyłać do 7 grudnia 2020 na adres korespondencyjny szkoły (Patrijsstraat 37, 6658 GB Beneden Leeuwen) lub dostarczyć do Polskiej Szkoły w Oss w czasie naszych zajęć - adres: Oude Litherweg 20, Oss. Jesteśmy w szkole między 9.30 a 13.30.

REGULAMIN 




Konkurs Literacki dla dzieci polonijnych z Holandii

 Lubicie bajki? A umiecie je opowiadać? To czas je spisać! Forum Polskich Szkół w Holandii ogłosiło konkurs literacki dla dzieci polonijnych z Holandii. Zadaniem uczestników jest napisanie bajki o krasnalu Życzliwku, który od roku mieszka w Bredzie, a przyjechał z polskiego Wrocławia. 

Krasnal przeżywa w Holandii wiele przygód, poznaje Holandię, wspomina Polskę, zaprzyjaźnia się z polonijnymi dziećmi, z mieszkańcami Bredy. Może odwiedził Polską Szkołę? Albo zapisał się nawet na nasze lekcje? Może zwiedza wiatraki? Albo kupił sobie holenderskie chodaki? 

Opowiedzcie nam jego przygody! Konkurs jest jesienny - czasu sporo! Zachęcamy do pisania!

Szczegóły na stronie organizatora: https://www.fpsn.nl/pl/i-jesienny-konkur-literacki-dla-polonijnych-dzieci-i-mlodziezy-z-holandii




poniedziałek, 9 listopada 2020

Święto Niepodległości w grupie 4/5

Wielkimi krokami zbliża się Święto 11 listopada. Dlatego nasze sobotnie zajęcia były okazją do rozmowy na temat historii tego święta i naszych symboli narodowych 🇵🇱

Dzieci wypełniając kontur Polski opowiadały o swoich wspomnieniach zawiązanych z Naszym krajem.

Ćwiczyliśmy również orientacje przestrzenną i słownictwo z nią związane, a pomogła nam w tym pewna żaba!





Święto Niepodległości w grupie 4-5 latków


Zajęcia 31.10.2020. Tym razem tematem zajęć była Polska - robiliśmy kokardy narodowe, wyklejaliśmy flagę Polski, mieliśmy małą burzę mózgów i uczyliśmy się tańczyć krakowiaczka!



 

Zajęcia w Klubie Malucha! 31.10.2020

 











poniedziałek, 19 października 2020

Wakacje jesienne

Przed nami tydzień wolnego. Tegoroczne wakacje jesienne niestety ograniczone pandemią. Można jednak spacerować, zbierać kasztany i żołędzie, czytać, bawić się, odpoczywać. Ładujcie akumulatory i do zobaczenia na kolejnych zajęciach w Polskiej Szkole! 


 

Dzień Nauczyciela 2020


Kadra Polskiej Szkoły w Oss w oczach dzieci :-) Takie piękne portrety przygotowali uczniowie szkoły na zakończenie roku. Panie Nauczycielki są zawsze uśmiechnięte, piękne, radosne a niektóre nawet mają wróżkowe skrzydła! 

Pracujemy dla dzieci i to ich radość, postępy w nauce, piękna polszczyzna, sukcesy są dla nas największą nagrodą i motywacją do dalszej pracy! 

Praca w Polskiej Szkole to nie zawód, to nie etat - to misja! Pracujemy jako wolontariuszki, z pasją i zaangażowaniem organizując zajęcia, poświęcając wolny czas. Każda z nas ma swoje życie, pracę zawodową czy też zarobkową, ale spotykamy się w soboty w Polskiej Szkole, aby podzielić się tym co nas łączy  - przekonaniem, że dwujęzyczność polonijnych dzieci to najlepsza inwestycja w ich przyszłość. 

Wiktoria i Kevin laureatami międzynarodowego konkursu "Podziel się z nami swoją pasją!"

Fundacja Dobra Szkoła Nowy Jork zaprosiła polonijne dzieci i młodzież do akcji "Podziel się z nami swoją pasją". Projekt organizowany w ramach Polonijnego Dnia Dwujęzyczności pokazuje piękne pasje, talenty, zainteresowania dzieci z całego świata. Swoje nagrania przygotowali i wysłali także utalentowani uczniowie naszej szkoły Kevin Zwoiński oraz Wiktoria Siekierska. 

Kevin ma 11 lat, jest uczniem naszej szkoły od pierwszych lat swojego życia. Utalentowany jest w wielu dziedzinach - zdobywał już nagrody na konkursach plastycznych, recytatorskich. Tym razem zaprezentował nam talent muzyczny! Wspaniale zaśpiewał i zagrał na gitarze, co docenili organizatorzy konkursu. Brawo Kevin! 


Wiktora ma 9 lat, mieszka od niedawna w Holandii, od września jest uczennicą naszej szkoły. Jedną z jej pasji jest malowanie - co zaprezentowała na filmie. Wróżymy Wiktorii dalsze sukcesy w polonijnych konkursach, tym bardziej że nie brakuje jej zaangażowania i talentu. Brawo Wiktorio!


https://dobraszkolanowyjork.com/co-nie-nudzi-mlodych-ludzi-final-konkursu-podziel-sie-z-nami-swoja-pasja/

Julia i Sonia nagrodzone w międzynarodowym konkursie "Polska w Obiektywie Polonijnego Dziecka". Gratulacje!

Od 7 lat Forum Polskich Szkół w Holandii organizuje konkursu fotograficzny "Polska w Obiektywie Polonijnego Dziecka". W konkursie uczestniczą dzieci polonijne z całego świata. W tegorocznej edycji mieliśmy silną reprezentację z Polskiej Szkoły w Oss, swoje zdjęcia z wakacji w Polsce wysłali: 

  1. Julia Lonska zdjęcie
  2. Filip Lonski zdjęcie
  3. Wiktoria Siekierska zdjęcie
  4. Sonia Siekierska zdjęcie
  5. Julia van Dommelen zdjęcie
  6. Janek van Dommelen zdjęcie
  7. Miłosz Federowicz zdjęcie
  8. Weronika Michalska zdjęcie
  9. Vanessa Batorska zdjęcie
  10. Alicja Batorska zdjęcie
  11. Klara Cyrys zdjęcie
  12. Lena Wiśniewska zdjęcie

Galeria wszystkich prac konkursowych do obejrzenia TUTAJ

Miło nam poinformować, że aż dwie uczennice naszej szkoły zostały w konkursie nagrodzone! 



Sonia Siekierska, 6 lat,  otrzymała wyróżnienie jurorki Iwony Malinowski, za zdjęcie "Babciny obiadek". W uzasadnieniu jurorka napisała: Wzruszające. Potrzebujemy dzisiaj więcej miłości, dobroci i tolerancji.

Julia Lonska, 11 lat, otrzymała wyróżnienie od jurorki Olgi Załęskiej, za zdjęcie "Wakacje nad jeziorem". W uzasadnieniu jurorka napisała: Powyższe zdjęcie jest swoistym zaproszeniem. Pusty leżak wręcz na nas czeka, a jego widok przywołuje wizję ciszy, spokoju, ciepła zachodzącego słońca i zapachu letniego wieczoru nad brzegiem jeziora.

Julia zdobyła też wystarczającą ilość głosów od wszystkich 10 jurorów i została także jedną z 10 laureatek konkursu. 


Więcej o konkursie: https://www.fpsn.nl/pl/wakacyjny-konkurs-fotograficzny


Zdjęcie Julii Lonskiej: Wakacje nad jeziorem.


wyróżnione zdjęcie Soni Siekierskiej: Babciny obiadek





środa, 14 października 2020

Witamy październik! Zajęcia w Polskiej Szkole, Grupa 1-2 (4-5 latki)

Tematem ostatnich zajęć była DESZCZOWA POGODA. 


Dziękujemy mamie Victora za przeczytanie nam książeczki o poszukiwaniach małego zajączka pt Czy ktoś widział zajączka? Super książka! Nie tylko dla małych ale i dla starszych.

Dziękujemy też rodzicom Filipa i Kacperka za jarzębinę. 



Nauczyliśmy się wierszyka: 

Deszczyk pada, deszczyk pada    ( dzieci   stukają palcami o dywan) 

parasolka się rozkłada ( tworzą parasolkę z palca wskazującego i dłoni) 

Chmurki małe się spotkały    (kreślą w powietrzu kształty chmur) 

I cichutko rozmawiały   (dłonie naśladują rozmowę)  

Deszczyk pada, mały, wielki (naśladują palcami padający deszcz) 

W kaluże zamienia kropelki ( Uderzają całymi dłoniami o dywan)



Wrześniowe zajęcia

Od Pani Iwonki: W zeszłą sobotę (31.08) były zajęcia integracyjne by poznać siebie na wzajem. Poznaliśmy też Zająca Tupa, który będzie nam w...